“Chętniej obwiniamy naturę za to, czego w nas nie lubimy, niż uznajemy jej zasługę w tym, co się nam w nas podoba” Mało jest ludzi którzy tak wpłynęli na moje widzenie świata jak Frans de Waal. Wszystkim i zawsze polecałem jego książki. Był co prawda krytykowany za różne sprawy: za to, że nazbyt antroporfizował zwierzęta, z którymi pracował, że nadinterpretowywał ich zachowania, a także że w zbyt wielkim stopniu przenosił obserwacje szympansów na ludzi.

Z okazji dnia Darwina, krótka notka uściślająca pojęcia. W przypadku ewolucji, ewolucjonizmu, doboru naturalnego panuje czasem niezłe pomieszanie pojęć. Czy ewolucja jest prawdziwa? Czy to tylko teoria? Czy ewolucja kroczy statecznie, skacze czy może tańczy? Czy ewolucją zajmuje się tylko ewolucjonizm? Czy człowiek pochodzi od Darwina? Darwin ani nie wymyślił, ani nie odkrył ewolucji. Ewolucja, mówiąc w skrócie, to zmiana gatunków w czasie istnienia Ziemi. Zaobserwowano to zjawisko najpóźniej w siedemnastym wieku, kiedy odkryto, że pewne organizmy występują tylko w pewnych warstwach geologicznych, nigdy ze sobą razem.

tl;dr: ponieważ zarzut niefalsyfikowalności teorii ewolucji (sam Popper, panie!) wraca jak nieświeże sardynki, spisałem krótką odpowiedź, żeby mieć pod ręką. Jednym z zarzutów, który wyciąga się przeciw teorii ewolucji jest kryterium falsyfikowalności. Według najprostszej formy tego zarzutu,teoria ewolucji jest nauką historyczną (dotyczącą zdarzeń, które już nastąpiły), więc nie można jej sfalsyfikować, bo nie możemy niczego przewidzieć. Argument podobno wytoczył sam Popper. To jednak jest naiwne rozumienie zarówno metodologii nauki, jak i samej nauki o ewolucji.

Najpierw ogłoszenia parafialne: oddałem się Matriksowi, wszczepiłem sobie chipa i Biokompost jest na facebooku. Pewien dziennikarz napisał książkę o genetycznych różnicach między rasami. Książka oczywiście odbiła się szerokim echem, zwłaszcza że jest pełna przekłamań, łącznie z tym, że autor stawia jakąś tezę i podaje jako źródło pracę, w której tej tezy nie ma. Porządna recenzja w New York Timesie. Fajny artykuł o Maryam Mirzakhani, laureatce tegorocznego Medalu Fieldsa (“matematycznego Nobla”).

Na obrazku: Pochwalę się: wykładam w budynku, w którym mieszka ptak z tego zdjęcia. Blog przymiera. Od kilku tygodni mam bowiem w realu wierne (choć nie całkiem dobrowolnie) grono słuchaczy. No to i czasu mam mniej, i motywacja do pisania jakby mniejsza. Za to tematów mam całe mnóstwo! Przepraszam, że nie będzie ani o paleniu, ani o facebooku. Haplochromini[1] to grupa pielęgnic – a pielęgnice, jak wiadomo, wychowują swoje młode w buziach.

Jakby za mało było możliwości do antropomorfizacji w notce o nietoperzach, tutaj kolejna ciekawostka z życia seksualnego zwierząt. W tym wypadku nartników. Kopulujące nartniki. Fot. Anita363 *Na obrazku: * Jak u wielu innych organizmów, u nartników z gatunku Gerris gracilicornis istnieje konflikt płci. W interesie samców leży kopulować tak często, jak się da; natomiast samicom opłaca się obniżać częstotliwość kopulacji. Konflikt jest dość dobrze udokumentowany. Pokazano, że sukces reprodukcyjny samicy zależy głównie od drapieżników i dostępności pokarmu – niewielka liczba kopulacji wystarcza, żeby zebrać zapas spermy wystarczający do zapłodnienia wszystkich jajeczek.

Dla takich jak ja jest coraz więcej miejsca w nowych, bogatych społeczeństwach. Tam można egzystować, jak się żywnie podoba. A ludzi, którzy nie mają stadnych cech, jest coraz więcej. Co z tego wyniknie, nie wiem. Ale wiadomo, że to mutanci pchali do przodu ewolucję. Wyrzucony z morza na ląd odmieniec ryby doczołgał się do jedzenia i jeszcze znalazł drugiego i za przeproszeniem, podupczył. Przedłużył swój gatunek. Swoją odmienność. Zawsze miałem skłonność do odmieńców.

widać ze zamiast chrześcijaństwa bliższy jest pani ewolucjonizm czyli naukowa religia małp czlekokształtnych — komentarz na blogu Scribere necesse est Komentarze Komentarz: nomilk, 2010-03-03 20:34:59: cudo;-) Komentarz: Jubal, 2010-03-03 21:53:51: piękny jest ten komentarz, zwłaszcza skontrastowany z całą resztą: artykułem i innymi komentarzami :-) Komentarz: drakaina, 2010-03-03 23:52:08: Tak, muszę przyznać, że mnie jako właścicielkę bloga też zachwycił - odkąd się pojawił wisi jako mój status na fejsbuku :) Miałam nawet ochotę odpisać: TAK.

You fly now, with me! My brothers! Sisters! And we will show the Sky People… that they can not take whatever they want! And that this… this is ZION AND WE ARE NOT AFRAID! *Na obrazku: * Dosłownie — płakałem po Awatarze. Kiedy leciały końcowe napisy, zdjąłem okulary – i musiałem wytrzeć oczy. Spojówki mnie piekły i głowa bolała. Technika 3D jeszcze nie jest doskonała. Poza 3D, helikopterami i wymiatającą końcową bitwą, to najfajniesza w całym filmie była biologia.

Siedzę właśnie na seminarium i znowu usłyszałem z ust prelegenta zdanie o genach, które są “bardzo homologiczne”, a za chwilę – że dwa geny mają “pięćdziesiąt procent homologii”. Hemoglobina α i hemoglobina β to białka wchodzące w skład kompletnej cząsteczki ludzkiej hemoglobiny. Są homologami, a ich sekwencje są podobne. U góry: porównanie (alignment) obu sekwencji; poniżej: struktury obu hemoglobin są podobne, ale widać też różnice. *Na obrazku: * Mowa o podobieństwach między sekwencjami genów i białek.

Niedawno robiłem trochę niesmaczne żarty na temat morderstw popełnionych przez Amy Bishop. Myślałem, że robię absurdalne żarty pisząc o ewolucjonizmie Amy Bishop albo o tym, że do tragedii nie doszłoby, gdyby członkowie rady wydziału byli uzbrojeni. Myślałem, że nikt czegoś takiego nie napisałby na poważnie. Jakże się myliłem. Jako, że to Alabama, stan południowy i dobrze uzbrojony, zamiast typowego lewackiego bełkotu “rozbroić wszystkich i dać im smoczki” MSNBC przytacza cytaty dokładnie odwrotne (i zgodne z prawdą): że legalnie uzbrojeni wykładowcy mogliby odpowiedzieć ogniem, a przynajmniej zasugerować, żeby pani Bishop się nie wygłupiała.

Helena Rasiowa, polska matematyczka, zajmowała się m.in. różnymi systemami logicznymi, miała swój udział w stworzeniu podstaw matematycznych informatyki *Na obrazku: * Pewna moja krewna, powołując się na autorytet samego Korwina-Mikke, twierdziła, że nie istnieją kobiety-matematycy. Oczywiście, wiem z autopsji że to bzdura, ale z drugiej strony – ile nazwisk sławnych matematyczek znacie? Wobec tego, trzy pytania: Czy kobiety mają mniejsze zdolności matematyczne? Czy osoby dobre z matematyki są częściej mężczyznami?

Na obrazku: Portret Darwina namalowany przez Johna Colliera Lektura obowiązkowa: w najnowszym numerze Kosmosu seria artykułów o ewolucji. Wśród autorów pierwsza liga polskich naukowców zajmujących się ewolucją: Adam Łomnicki, Leszek Kuźnicki, Jacek Radwan, Michał Woyciechowski, Jan Kozłowski i inni. Mnóstwo czytania, wszystko na przyzwoitym poziomie akademickiej przeglądówki. Nie przeczytałem jeszcze wszystkich artykułów, ale na początek polecam artykuł o doborze naturalnym Adama Łomnickiego, o ewolucji eksperymentalnej Pawła Koteji, oraz o powstaniu życia Januarego Weinera (z UJ).

Polskie Towarzystwo Kreacjonistyczne obwieściło, że zorganizowało debatę “Giertych kontra Darwin”. Jakkolwiek zestawienie Macieja “Smoka Wawelskiego” Giertycha z Karolem Darwinem samo w sobie jest zabawne, debata miała się odbyć nielada gdzie – a mianowicie na Wydziale Biologii UW. Pani profesor Zofia Kielan-Jaworowska (słynny paleontolog) wystosowała list otwarty do dziekana Wydziału Biologii. Wkrótce okazało się, że PTK wynajęło salę za pośrednictwem firmy, wprowadzając uczelnię w błąd. Zapewne więc “debata” się nie odbędzie.

Jeżeli życie powstało w wyniku ewolucji, to opis stworzenia zawarty w Piśmie Świętym jest błędny - zatem nie jest ono dziełem Boga. Logiczną konsekwencją jest wniosek, że całe chrześcijaństwo można spokojnie włożyć między bajki, a Bóg, w którego wierzę, nie istnieje. Idź pod prąd, “Pismo biblijnych chrześcijan” Komentarze Komentarz: genetyk, 2011-05-26 12:35:22: Nic bardziej błędnego. Ewolucja jest narzędziem w ręku Stworzyciela, wcale go nie wyklucza, zaś Biblii nie można czytać i rozumieć w całości dosłownie.

Nadeszła jesień, i jak zwykle o tej porze roku, szaleje konsumpcjonizm. Wystarczy przejść się przez jedno z wiadomych miejsc, by brodzić po kolanach w tym, co kilka miesięcy temu zostało wyprodukowane przez najbardziej zaawansowane nanotechnologie, a dziś jest już tylko zetlałym, zniszczonym i porzuconym odpadem. Na obrazku: Liściaste i iglaki: dwie ewolucyjne strategie na jesień Drzewa zrzucają jesienią liście, bo inaczej liście zamarzłyby na mrozie. Jest to proste wyjaśnienie, i jak wiele innych prostych wyjaśnień, prawie całkowicie błędne.

1. Są takie problemy nauce, którymi interesuje się każdy, ale najmniej – naukowcy. Tak jest na przykład z powstaniem życia: temat jest wałkowany przez wszystkich, ale jest stosunkowo mało ewolucjonistów, którzy się nim zajmują. Dlaczego? Bo jest zbyt trudny, bo szansa na odkrycia zbyt mała, by poświęcić na to karierę naukową. Mało prawdopodobne, żeby kiedyś odkryto, jak życie naprawdę powstało. O ile nawet można odnaleźć bezpośrednie i pośrednie ślady jednokomórkowych organizmów, o tyle znalezienie śladów jakichkolwiek wcześniejszych form życia wydaje się mało prawdopodbne.